Σήμερα υπολογίζεται ότι 350 εκατομμύρια άνθρωποι παρουσιάζουν διαταραχές στην έγχρωμη όραση, κυρίως στη διάκριση μεταξύ των αποχρώσεων του κόκκινου και του πράσινου. Παρότι η δυσχρωματοψία θεωρείται ως μια ήπια δυσλειτουργία της όρασης, έχει βρεθεί ότι δύο στους τρεις πάσχοντες νιώθουν ότι αποτελεί μειονέκτημα, περιορίζοντας τις επαγγελματικές, αθλητικές και καλλιτεχνικές τους δραστηριότητες. Αποστολή της EnChroma είναι να προσφέρει στα άτομα με δυσχρωματοψία την πλημμύρα συναισθημάτων που παρέχει το χρώμα στη ζωή μας.
Πως γεννήθηκε η ιδέα – Ένα φρίσμπι και μερικές ψυχρές αποχρώσεις
Όλα ξεκίνησαν το 2002 στη Σάντα Κρουζ της Καλιφόρνια κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού φρίσμπι. Ο Don McPherson, με διδακτορικό στην επιστήμη της οπτικής, φορούσε γυαλιά με ειδικά φίλτρα για την προστασία των οφθαλμών κατά την εκτέλεση χειρουργικών επεμβάσεων. Όταν ένας συμπαίκτης του τα δοκίμασε αναφώνησε «Φίλε, μπορώ να δω τους κώνους!». Ο φίλος του είχε δυσχρωματοψία και δεν μπορούσε να διακρίνει τους φωτεινούς πορτοκαλί κώνους που σηματοδοτούν τα όρια του παιχνιδιού μέχρι εκείνη στιγμή. Η περιέργεια του Don πυροδοτήθηκε και οδήγησε σε μια πρωτοβουλία που θα βελτίωνε τελικά τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων. Ο Dr. McPherson σε συνεργασία με τον μαθηματικό Andrew Schmeder υπέβαλαν αίτηση για επιχορήγηση από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) για να ερευνήσουν το λόγο που τα συγκεκριμένα γυαλιά βοηθούσαν τα άτομα με δυσχρωματοψία να διακρίνουν καλύτερα τα χρώματα. Μετά από χρόνια έρευνας για την τελειοποίηση των οπτικών χαρακτηριστικών των φακών / φίλτρων ανέπτυξαν ένα προηγμένο υπολογιστικό μοντέλο της ανθρώπινης έγχρωμης όρασης που οδήγησε στην κατασκευή των EnChroma, ορισμένων ειδικών φίλτρων φασματικής απορρόφησης που ενισχύουν την έγχρωμη όραση σε άτομα με δυσχρωματοψία. Η αποτελεσματικότητα των φίλτρων αυτών τεκμηριώνεται από πρόσφατες μελέτες που έγιναν από ερευνητές στο University Davis της Καλιφόρνια(1) και στο University of the Incarnate στο Σαν Αντόνιο(2).
Διαταραχές της έγχρωμης όρασης
Η χρήση του όρου «αχρωματοψία» είναι εσφαλμένη, γιατί οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι πάσχοντες δεν αντιλαμβάνονται κανένα χρώμα, ενώ στην πραγματικότητα τα άτομα αυτά έχουν δυσκολία στο να διακρίνουν ορισμένες αποχρώσεις χρωμάτων. Η φυσιολογική έγχρωμη όραση, βάσει της τριχρωματικής θεωρίας αντίληψης των χρωμάτων του Thomas Young από το 1802, συντελείται από τη συνδυαστική απόκριση 3 διαφορετικών ομάδων φωτοευαίσθητων κυττάρων, των L, M και S κωνίων, με το φάσμα απορρόφησής τους να είναι συντονισμένο στο κόκκινο, πράσινο και μπλε, αντίστοιχα. Στα άτομα με φυσιολογική έγχρωμη όραση, το φάσμα απορρόφησης των πράσινων (M) και των κόκκινων (L) κωνίων επικαλύπτονται. Στα άτομα με δυσχρωματοψία η επικάλυψη είναι πιο έντονη, με αποτέλεσμα αρκετές αποχρώσεις να είναι δυσδιάκριτες. Η καινοτομία των EnChroma στηρίζεται στο «φιλτράρισμα» της περιοχής του ορατού φάσματος όπου το πράσινο και το κόκκινο επικαλύπτονται, έτσι ώστε τα άτομα με δυσχρωματοψία να αντιλαμβάνονται περισσότερες αποχρώσεις, πιο διακριτά και ζωηρά (υψηλότερου contrast) χρώματα που προσδίδουν μεγαλύτερη σαφήνεια και καλύτερη αντίληψη του βάθους.
Η καινοτομία των EnChroma
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι τα γυαλιά Enchroma βοηθούν στην καλύτερη αντίληψη των χρωμάτων, αλλά δεν θεραπεύουν τη δυσχρωματοψία. Τα EnChroma είναι αποτελεσματικά για περίπου 9/10 άτομα με πρωτανωμαλία (διαταραχή στα L κωνία, υπεύθυνα για το «κόκκινο φάσμα»), και δευτερανωμαλία (διαταραχή στα M κωνία, υπεύθυνα για το «πράσινο φάσμα»), αλλά δεν εξασφαλίζουν την έγχρωμη όραση που αντιλαμβάνονται τα «φυσιολογικά» άτομα.
Η ωφέλεια των γυαλιών EnChroma στη χρωματική αντίληψη διαφέρει ανά χρήστη και η αξιολόγησή τους γίνεται μόνο μετά από τη δοκιμή τους, που δύναται να απαιτεί δευτερόλεπτα, μερικά λεπτά ή και κάποιες ημέρες χρήσης μέχρι να φτάσει στο μέγιστο αποτέλεσμα.
Για να μάθετε αν τα γυαλιά EnChroma μπορούν να βοηθήσουν εσάς ή κάποιον αγαπημένο σας, προγραμματίστε το επόμενο ραντεβού σας με τους εξειδικευμένους οπτομέτρες του Optical House.
(1) Werner JS, Marsh-Armstrong B and Knoblauch K. Adaptive changes in color vision from long-term filter usage in anomalous but not normal trichromacy. Current Biology, 2020; 30:1-5.
(2) Rabin J, Silva F, Trevino N et al. Performance enhancement in color deficiency with color-correcting lenses. Eye, 2022; 36(7): 1502-1503
